Babi Yar met Yannick

[KrisG]

Als er één concert was waar ik naar uitkeek dit seizoen was het toch wel dit. Een unieke kans om de zeer beladen 13e Symfonie van Shostakovich nog eens te beleven. Mijn vorige uitvoering in Liège was volledig verknalt door het rumoerige publiek, maar gisterenavond was het publiek in de Doelen echt voorbeeldig te noemen. Ik had voor zo'n bijzonder werk iets meer volk verwacht maar onbekend is onbemind vermoed ik.

De avond begon met een zeer warm en hartelijk applaus voor Yannick Nézet-Séguin. Het was even geleden dat hij nog in Rotterdam had gedirigeerd en het publiek was duidelijk verheugd met zijn terugkeer. Eigenlijk wel intrigerend, het applaus bij het opkomen van Yannick was groter dan na Jeux in Bozar de avond ervoor! De avond begon met Totenfeier van Mahler. Ik dacht dat het eigenlijk exact hetzelfde was als het eerste deel van zijn 2e Symfonie maar dit bleek niet te kloppen merkte ik tijdens de uitvoering. Het was wel een tijdje voor zijn 2e geschreven en hij heeft het werk toen wel open getrokken voor een grotere bezetting. Het was fijn gespeeld en het was een goed voorbeeld en een reflectie van de weg die Yannick en het orkest samen hebben afgelegd. Ik heb het eerste deel van de 2e Symfonie onlangs in Lille gehoord en daar was het me beter bevallen, maar hoofdzakelijk door de aanpassingen.

Ik kwam eigenlijk bijna uitsluitend voor het stuk na de pauze : het sombere Babi Yar van mijn andere geliefde componist. We zaten in de loges en hadden zo een super goed overzicht over het orkest en de klank van het koor was er ook perfect maar ik denk dat we wel iets van de projectie van de bas hebben gemist daar. Zoals tijdens de Mahler was het ook hier zeer fijn en precies gebracht. De enorme uitspattingen die Yannick in het begin van zijn carrière wel eens durfde brengen zijn nu wat meer beheerst geworden (dat was me ook opgevallen tijdens zijn 8e Mahler). Mikhail Petrenko was de bas van dienst, een betere casting doen voor die rol lijkt me bijna onmogelijk. Hij heeft het zonder partituur gebracht en dat leidt toch altijd tot iets meer inleving vind ik. Hij voelde zich ook duidelijk thuis in het werk met steeds de juiste klankkleuren en een goede articulatie. Het Chor des Bayerischen Rundfunks was een 40 mannen sterk. Vanaf hun eerste inzet wist ik dat het goed zat. Er was direct een enorme rijkdom aan klanken waarvan je de oorsprong/richting niet precies kon definiëren, het kwam precies van overal uit de zaal en je zou zelfs kunnen denken dat het voor een deel uit de coulissen kwam. Ik ben enorme fan van zo'n alles-vullende klank. Het Rotterdams speelde op een hoog niveau. Ik heb geprobeerd om iets meer belevend ipv technisch te luisteren, zeker nu het publiek zo stil was kon dit perfect. De dirigent heeft het zeer intiem gebracht en de spanningsbogen naar de climaxen waren goed opgebouwd. Dit stuk biedt unieke momenten zoals een samenspel tussen het koor en de tuba, die dat trouwens schitterend heeft gedaan. De fagotten trokken ook eens alle aandacht naar hun toe maar gewoon gans het orkest was top. De keuze voor echte klokken die ondersteboven waren opgesteld gaf een extra dimensie aan de uitvoering. De 1e hoorn was ook weer in grote doen en het klankenpalet tijdens zijn solo was zo rijk dat ik even dacht dat gans de pupiter aan het spelen was. De strijkers overtroffen duidelijk deze van Montréal de avond ervoor. Op het einde brengen de fluiten zowaar een schaarse optimistische impressie. Het solowerk van de concertmeester en de aanvoerder van de altviolen leidde een passend slot in. Het minimalistische einde was fragiel en sober gebracht en de zaal bleef ook na de slotmaten stil zodat er wat tijd was om deze zware brok muziek te laten bezinken. Gezien de aard van het werk en het uitdovende einde was het applaus ongelooflijk te noemen. Het was publiek was overduidelijk zeer dankbaar. Ik denk eigenlijk ook wel dat je zeer bewust een ticket koopt voor dit werk en dat hoorde je ook wel aan het applaus. Zo jammer dat dit top werk zo zelden wordt gespeeld. Straks hoor ik min of meer dezelfde bezetting in de Faust Symfonie van Liszt.

[Razin]

ik ben op de vrijdag gegaan dan kon ik mijn moeder ook meenemen.
Vooraf de Totenfeier en had eigenlijk niet gelezen wat dat nou precies was dat werk totdat de eerste maten losbarstte en ik het meteen herkende want het is het eerste deel uit zijn Tweede symfonie.
wel van genoten maar dat was niet de reden van mijn komst.
Ik heb de ervaring van Kris gelezen en kan me er heel erg in vinden en dat punt wat hij aanhaalde over dat Yannick soms teveel gaf dat klopt zeker en dat was de reden dat ik zijn Zevende niet waardeerde maar dat maakte hij meer dan goed met misschien wel de beste Vierde die ik gehoord heb.
Nu de uitvoeringe Doelen zat overigens goed vol en ik zat eveneens in de loge en dat is voor dit werk een hele goede plek met goed zicht op het koor wat minder op de solist die het stuk zingt of zijn leven er vanaf hing.
Het is natuurlijk geen kattenpis die gedichten van Yevtuschenko.
Voor mij is het derde deel wel het hart van dit werk met een ode aan de vrouwen die telkens in lange rijen moesten staan om hun boodschappen te halen en dat allemaal zonder morren de climax in dat deel is zo geweldig.Dit deel kwam heel goed uit de verf maar ook het aansluitende vierde deel met de tuba solo is angstaanjagend en de klokken die nog wel in het scherzo zaten maar niet in¨in de winkel¨komen weer terug.
Qua opbouw doet het wel een beetje denken aan de Achtste met een groots eerste deel een scherzo en een beladen derde deel en ook net als de Achtste(ook de Negende)worden de laatste delen zonder onderbrekingen gespeeld.
En ook het laatste deel begint optimistisch(zoals ook de Achtste)en ook dit werk eindigt met een bijna strijkkwartet alleen is het hier(evenals de Vierde)de celesta die de laatste woorden heeft en met een slag op de klok eindigt de symfonie net als die begon.
Vooral het coda was erg mooi hulde aan de strijkers erg genoten.
Het Rpho was(zoals eigenlijk altijd en het is wel een van mijn meest favoriete orkesten meer dan het wat arrogantere RCO)in top vorm met glansrollen voor de concertmeester,basklarinet,tuba,Es klarinet en heel veel slagwerk met ook coulissen castagnetten heel opmerkelijk.
Wat me wel opviel dat wanneer solist en koor samen zongen het niet altijd even gelijk was en in het laatste deel de¨oude¨Yannick even boven kwam en de solist erg werd verdreven door het orkest en ik zijn zang en dus tekst niet meer kon volgen dat was minder en ook mijn grootste kritiek.
een zeer geslaagde avond en een top uitvoering maar ik heb de ervaring uit de Zaterdagmatinee nog zo in mijn geheugen staan en hoe geweldig dit was dat blijft(ook al was het niet perfect)mijn persoonlijke nummer een van dit werk.